W okresie największego rozkwitu kolei, duże stacje kolejowe były miejscem pod szczególnym nadzorem. Nie można było na nie swobodnie wejść, ani swobodnie się po nich przemieszczać. Nic więc dziwnego, że dużą wagę przykładano wtedy do ogradzania terenów kolejowych oraz wytyczania specjalnych stref dla pasażerów i osób oczekujących na przyjazd pociągów. Nie inaczej było w Kielcach. Mimo, ze stacja Kielce nie posiada obecnie trwałego ogrodzenia, to tu i ówdzie zachowały się fragmenty starych ogrodzeń stacji. To, co pozostało pochodzi z różnych czasów. Nie mam jednak pewności, czy każdy z tych fragmentów stanowił dawniej ogrodzenie stacji.
W kilku miejscach zachowały się słupki ogrodzeniowego, wykonane z szyn kolejowych, wyprodukowanych w drugiej połowie XIX wieku (pod wiaduktem w ulicy 1 Maja, okolica dworca Busów,vis-à-vis nastawni Klc). Betonowe, prefabrykowane ogrodzenie (kilka przęseł) znajduje się pod wiaduktem w ulicy 1 Maja, oraz wzdłuż ulicy Żelaznej, vis-à-vis budynku SKP. Największe zachowane fragmenty ogrodzenia stacji - w różnym stanie, ale w większości zardzewiałe - to typowe przęsła ogrodzeniowe, wykonane z siatki ogrodzeniowej na ramie z kątowników.
Ogrodzenie stacji były jednym z istotnych elementów utrzymania porządku na terenach kolejowych. Warto w tym miejscu powołać się na rozporządzenia Ministra Komunikacji z 1934r. i 1962r, dotyczące porządku na kolejach. Mimo, że rozporządzenia nie są już aktem prawnym, obowiązującym w Polsce i nie regulowały spraw związanych z ogradzaniem terenów kolejowych, to oddają ducha tamtych czasów, gdy teren kolejowy był obszarem szczególnym, a ogrodzenie stacji jednym z jej atrybutów, podkreślających znaczenie i wyjątkowości stacji kolejowej.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Komunikacji z dnia 24 listopada 1934 r. wydanym w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych o przestrzeganiu porządku na kolejach użytku publicznego:
"§ 10. (1) Wstęp do pociągu dozwolony jest osobom posiadającym ważny bilet jazdy koleją lub specjalne pozwolenie właściwego organu kolejowego ... Regulamin przewozu może przewidzieć nadto wypadki w których do wagonu mogą wejść osoby posiadające bilet peronowy.
(2) Podróżny powinien okazać bilet jazdy przy wejściu do poczekalni, przy wejściu na peron i przy wyjściu z peronu, przy wsiadaniu do wagonu, oraz w każdym czasie podczas jazdy, gdy uprawniony organ kontroli zażąda okazania biletu; podróżny powinien oddać bilet tuż przed ukończeniem lub po ukończeniu podróży, zależnie od urządzeń, istniejących na końcowym odcinku podróży."
Zgodnie z rozporządzeniem Rozporządzeniem Ministra Komunikacji z dnia 13 stycznia 1962 r. w sprawie ochrony porządku na kolejach użytku publicznego (obowiązywało do 14 sierpnia 1998 roku):
"§4... Wstęp na perony i na inne ogrodzone lub zamknięte części stacji i na przystanki, przeznaczone dla dostępu publicznego, dozwolony jest osobom posiadającym bilet na przejazd koleją lub bilet peronowy...
§5 Wstęp do hal odjazdowych i przyjazdowych oraz do nie ogrodzonych lub nie zamykanych części stacji i przystanków dozwolony jest osobom, które załatwiają sprawy związane z przejazdem koleją lub nadaniem i odbiorem bagażu i przesyłek kolejowych, oraz osobom, które mają uzasadniony interes w oczekiwaniu na przybycie lub odjazd pociąg
§ 16. 1. ... Posiadacz biletu peronowego może wejść do wagonu jedynie w celu umieszczenia w nim podróżnego lub jego bagażu albo w celu wyprowadzenia z pociągu podróżnego lub zabrania jego bagażu...
§16. 2. Podróżny powinien na każde żądanie upoważnionego organu kolejowego:
1) okazać i wręczyć do sprawdzenia bilet na przejazd, a w razie posiadania biletu ulgowego - również dokument uprawniający do ulgi,
2) oddać bilet bezpośrednio przed ukończeniem lub po ukończeniu podróży zależnie od warunków miejscowych"
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu wejście na peron bez ważnego biletu nie było w ogóle możliwe. Do końca lat 70. ubiegłego wieku funkcjonowały specjalne bilety peronowe (peronówki). Opłata za bilet peronowy, w schyłkowych okresie ich egzekwowania, wynosiła 2-3 zł. Co ciekawe, formalne wycofanie biletów peronowych związane jest z końcem obowiązywania rozporządzenia Ministra Komunikacji z dnia 13 stycznia 1962, które przestało obowiązywać 14 sierpnia 1998 roku. Do tego czasu, każdy, kto wszedł na peron i nie miał ważnego biletu na pociąg, powinien kupić bilet peronowy. Jednak od końca lat 70. było to niewykonalne, ponieważ bilet peronowy zniknął z taryf i żadna kasa biletowa nie mogła sprzedać peronówki :)
/ zdjęcia z 13 lutego 2013, 14 luty 2014, 24,25 kwietnia, 26 lipca 2015, 20, 21 lipca 2019 /
____________________
Znajdziesz też w magazynie TOROWY 9/2021
0 komentarze