Na 206,8 km linii kolejowej nr 8, tuż przed wjazdem na stację kolejową Wolica (od strony Kielc), zobaczymy rząd ceglanych słupów, które stoją po obu stronach torowiska. To pozostałość po kolejce wąskotorowej, która obsługiwała nieistniejący od dziesiątek lat miejscowy zakład wapienniczy. Masywne slupy z czerwonej cegły to filary wiaduktu, po którym jeździły pociągi wąskotorowe.
W okolicy Tokarni i Wolicy funkcjonowały dwie linie wąskotorowych, które obsługiwały zakłady przemysłowe "Białego Zagłębia". Narodziny "Białego Zagłębia" zapoczątkował kamieniołom i wapiennik w Wolicy. Jego powstanie było ściśle związane z planami, a potem budową szerokotorowej linii kolejowej, która połączyła Dęblin z Zagłębiem Dąbrowskim (1885). Powstała wtedy Droga Żelazna Iwangorodzko-Dąbrowska biegła przez Wolicę, dokładnie po tej samej trasie, po której obecnie biegnie linia kolejowa nr 8. W rejonie Wolicy, w okresie międzywojennym, eksploatowano wapień triasowy w Wolicy i jurajski w Siedlcach i Tokarni.
Początkowo wapień do Wolicy dowożono kolejką wąskotorową (prawdopodobnie o rozstawie 600 mm) z kopalni wapienia, która zlokalizowana była na terenie wsi Siedlce. Kopalnia oddalona była o około 2 kilometry od wapienników, które zbudowano po obu stronach normalnotorowej linii kolejowej.
W 1920 roku wybudowano w Wolicy wapienniczy piec kręgowy systemu Hoffmanna, który opalano miałem węglowym zasypywanym od góry. W 1923 roku rozpoczęto produkcję cementu w oparciu o surowce, wydobywane w miejscowych kopalniach. W latach 20. - w pobliskiej Tokarni - rozpoczęto, w nowo wybudowanym wapienniku (piec kręgowy) wypał wapna z wapienia jurajskiego, wydobywanego w kopalni na górze Sierpce1.
Wapiennik Tokarnia połączono ze stacją kolejową Chęciny (poprzednia nazwa stacji Wolica) odcinkiem linii wąskotorowej o długości około 3 km. Linia z Tokarni kończyła swój bieg w odległości kilkudziesięciu metrów na południe od dworca stacji Chęciny. Wapienniki w Tokarni i Wolicy miały wielu właścicieli w ciągu kilkudziesięciu lat swojej działalności. W okresie międzywojennym właścicielem wapienników była spółka akcyjna "Zakłady Chęciny w Wolicy". Na początku lat 60. oba wapienniki zostały wygaszone1.
W 1920 roku wybudowano w Wolicy wapienniczy piec kręgowy systemu Hoffmanna, który opalano miałem węglowym zasypywanym od góry. W 1923 roku rozpoczęto produkcję cementu w oparciu o surowce, wydobywane w miejscowych kopalniach. W latach 20. - w pobliskiej Tokarni - rozpoczęto, w nowo wybudowanym wapienniku (piec kręgowy) wypał wapna z wapienia jurajskiego, wydobywanego w kopalni na górze Sierpce1.
Wapiennik Tokarnia połączono ze stacją kolejową Chęciny (poprzednia nazwa stacji Wolica) odcinkiem linii wąskotorowej o długości około 3 km. Linia z Tokarni kończyła swój bieg w odległości kilkudziesięciu metrów na południe od dworca stacji Chęciny. Wapienniki w Tokarni i Wolicy miały wielu właścicieli w ciągu kilkudziesięciu lat swojej działalności. W okresie międzywojennym właścicielem wapienników była spółka akcyjna "Zakłady Chęciny w Wolicy". Na początku lat 60. oba wapienniki zostały wygaszone1.
W okolicy Wolicy funkcjonowały także liczne cegielnie, które korzystały z transportu kolejowego. Informacje na temat tych kolejek wąskotorowych są obecnie trudno dostępne.
Jedyną pozostałością po dawnych wąskotorówkach w Wolicy są ceglane filary dawnego wiaduktu, po którym jeździły pociągi wąskotorowe przewożące wapień z kopalni wapienia z terenu wsi Siedlce do wapienników w Wolicy. Z ustnych informacji, które udało mi się uzyskać od mieszkańców Wolicy wynika, że wąskotorówka funkcjonowała jeszcze na początku lat 70. Tory oraz wapienniki zostały rozebrane w latach 90.
Przebieg linii wąskotorowych z okolic Wolicy można zobaczyć na mapie dostępnej na portalu MAPSTER (Archiwum Map WIG): Chęciny 1942. Sztab Generalny Czerwonej Armii. 1:50 000 - udostępniona w Internecie w http://igrek.amzp.pl/1758732. Dostęp: 2.06.2020.
______________________
1. Początki Białego Zagłębia. Dostępny w Internecie w http://www.checiny.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=321&subsub=117&menu=127&strona=1. Dostęp: 25.04.2020
____________________
Znajdziesz też w magazynie TOROWY 3/2021
0 komentarze
Zapraszam do komentowania wpisów na blogu