niedziela, 18 października 2020

Tropem OTL Zagnańsk przez mostek z 1930 roku. Zagnańsk - Borowa Góra (1)

Historia kolei wąskotorowej w Zagnańsku związana jest w wojskami austriackimi, które okupowały ziemię świętokrzyską w okresie I Wojny Światowej. W 1916 roku Austriacy zbudowali pierwszy odcinek kolei wąskotorowej na tych terenach. Kolej konna połączyła wtedy Zagnańsk z Borową Górą. W okresie późniejszym pomiędzy Zagnańskiem i Borową Górą wybudowano kolej wąskotorową, która obsługiwana była trakcją parową. Śladem nieistniejącej już kolejki OTL Zagnańsk, na odcinku Zagnańsk - Borowa Góra wybrałem się na rowerową wycieczkę w pewien letni dzień 2019 roku. Co zobaczyłem opiszę i pokaże w kilku najbliższych wpisach na blogu.

Rowerowa wyprawa śladem zagnańskiej wąskotorówki rozpoczęła się w Zagnańsku, w miejscu, gdzie ulica Słoneczna łączy się z ulicą Spacerową oraz drogą wiodącą do stacji PKP Zagnańsk (50°58'35.9"N 20°39'36.6"E). W tym miejscu wąską leśna ścieżka zagłębia się w las. Ścieżka biegnie śladem dawnej linii wąskotorowej. Dzisiaj to miejsce w niczym nie przypomina linii kolejowej. Ślady nasypów, kształt torowiska "zagarnęła" już przyroda. Tylko wiedząc, że kiedyś biegł tędy tor możemy odnaleźć ślady po dawnych nasypach i przekopach i skojarzyć je z linią kolejową. Po przejechaniu około 150 metrów teren ścieżki nagle rozszerza się, a w poziomie gruntu możemy zobaczyć fragmenty betonowych konstrukcji, które zapewne są pozostałościami pod dawnej stacji Zagnańsk Wąskotorowy (50°58'35.9"N 20°39'48.9"E), bo OTL Zagnańsk nie tylko woziła towary, ale także ludzi.

Po przejechaniu kolejnych 250 metrów zobaczyłem leśny strumyk, w którym ledwo co sączyła się woda. Nad strumykiem rozpostarty jest murowany, kamienny mostek (50°58'36.5"N 20°39'58.6"E) przysypany grubą warstwą ziemi. Kiedyś na mostku ułożony był tor linii wąskotorowej. To, co najciekawsze w tym mostku znajduje się na kamiennej płycie, po jego południowej stronie. Na płycie zachował się napis "1930 r". To jeden z nielicznych, o ile nie jedyny, pozostały po tej wąskotorówce artefakt z napisem, który przetrwał w nienaruszonym stanie do czasów nam współczesnych.

Po pokonaniu kolejnych 100-150 metrów wyjechałem z lasu i dotarłem do drogi (50°58'36.9"N 20°40'04.2"E). W tym miejscu wąski tor ostro skręcał na północy-wschód. Obecnie biegnie tutaj szeroka szutrowa droga, przechodząca w pobliżu boiska sportowego w chodnik. Na terenie, które obecnie zajmuje boisko, w okresie przed 1945 rokiem funkcjonowała cegielnia. Chodnikiem, który ułożony jest na dawnym torowisku dojechałem do drogi powiatowej 0299 T Zagnańsk - Chrusty (50°58'40.7"N 20°40'15.8"E). W tym miejscu wąskotorówka przecinała pod kątem prostym drogę Zagnańsk - Chrusty.

Wśród zamieszczonych tutaj zdjęć jedno jest fotomontażem (zdjęcie oryginalne wykonane w okolicy boiska sportowego). Podobne zdjęcie można było wykonać wiele, wiele lat temu ... może nie w kolorze i z takim drzewostanem. Tak jak na fotomontażu ... tor był w tym miejscu, a parowozy Las obsługiwały pociągi OTL Zagnańsk. Gdyby nadal istniała wąskotorówka w Zagnańsku, to taki widok byłby codziennością ... a parowóz (obecnie na placu zabaw w Zagnańsku) jeździłby na czele turystycznych pociągów.