Dawno temu był sobie półstanek Złoty Potok

O początkach przystanku kolejowego we wsi Potok Wielki niewiele wiadomo. Dokładnej daty uruchomienia tutaj przystanku nie udało mi się ustalić. Z całą pewnością nie powstał w Potoku przystanek kolejowy w czasie, gdy oddawano do użytku na terenie guberni kieleckiej drogę żelazną Iwangrodzko - Dąbrowską (1885). W tym okresie, na odcinku pomiędzy Jędrzejowem i Sędziszowem, nie było żadnych przystanków. Wiadomo, że przystanek osobowy Potok został otwarty jeszcze za czasów Królestwa Polskiego. Świadczą o tym rozkłady jazdy pociągów z tego okresu. W rozkładach jazdy pociągu Warszawa – Iwangród – Radom - Kielce – Gołonóg - Dąbrowa z pierwszej dekady XX wieku znajduje się już Potok. Czy był to przystanek kolejowy, czy też półstanek obecnie trudno ustalić. Wiadomo z rozkładów jazdy pociągów, że przystanek Potok to była 277 wiorsta drogi żelaznej Iwangrodzko - Dąbrowskiej.

Potok był pierwszym przystankiem kolejowym wybudowanym pomiędzy Jędrzejowem, a Sędziszowem. W okresie Królestwa Polskiego, pociągi osobowe pokonywały trasę ze stacji Jędrzejów do Potoku w 20 minut, a z Potoku do Sędziszowa w 24 minuty. W okresie międzywojennym pociągi znacznie przyspieszyły. Z rozkładu jazdy pociągu Warszawa – Dęblin – Granica – Kraków z 1922 roku wynika, że czasy przejazdów pociągów  zostały znacznie skrócone (odpowiednio 9 i 18 minut)

W okresie międzywojennym Potok był przystankiem osobowym i w tym względzie nic nie zmieniło się na przestrzeni dziejów. Co ciekawe, na kolejowych mapach z lat 20. ubiegłego wieku widnieje nazwa Potok - Złoty, co stoi w sprzeczności z nazwą, która występuje w rozkładach jazdy z tego okresu (Potok). W Spisie stacyj i przystanków Polskich Koleji Państwowych (1923) znajduje się przystanek Złoty Potok (Dyrekcja Radomska). W Spisie stacyj przystanków i ładowni kolejowych (1926) występuje już nazwa Potok. Ze tego spisu możemy dowiedzieć się, że przystanek osobowy Potok (nr statystyczny 527) leżał na linii kolejowej nr 77, a ruch osobowy był obsługiwany z opłatą przy kasie. Była to zapewne ta sama kasa, która znajduje się w zamkniętym budynku stacyjnym na przystanku Potok.

Z przedwojennych map kolejowych z lat 20. ubiegłego wieku wynika, że pomiędzy Jędrzejowem, a Potokiem funkcjonowała infrastruktura kolejowa w Boleścicach. Dzisiaj jest tam strażnica przejazdowa (246,135). Co było wtedy?

W latach 1976–1979 na terenie przystanku kolejowego Potok pojawił się jeszcze jeden tor. Tym razem szeroki. W tym czasie została zbudowana Linia Hutniczo-Siarkowa (linia kolejowa nr 65 Hrubieszów – Sławków Południowy LHS). Pojedynczy, szeroki tor biegnie równolegle do torów LK nr 8 na całej długości przystanku kolejowego Potok. Tory tych linii biegną w odległości ca 20 metrów. Na terenie przystanku Potok nie ma i nigdy nie było żadnej infrastruktury kolejowej LHS, poza jej torowiskiem.

Za kilka lat, w trakcie wielkiej modernizacji LK nr 8, prawie wszystko zostanie zburzone i wybudowane ponownie na terenie przystanku Potok. Może warto wtedy wrócić do historii? W czasach, gdy tak ochoczo zmieniane są nazwy stacji i przystanków kolejowych, nazwa Złoty Potok zapewne nikogo by tutaj nie zdziwiła?

 / zdjęcia z 24 sierpnia 2017 roku /